Rodzaj podejmowanej aktywności fizycznej powinien być dostosowany do wieku Twojego dziecka. Jak spędzać czas z dziećmi w wieku przedszkolnym czy wczesnoszkolnym? Co nie zrazi do sportu nastolatka?
Dzieci młodsze
Ważne jest, aby dzieci uczestniczyły w takich formach aktywności fizycznej, które są bezpieczne i dobre dla ich wzrostu i rozwoju. Bezpieczeństwo jest szczególnie ważne w przypadku dzieci młodszych, które nie są świadome konsekwencji swoich działań. Dla nich wskazany jest wysiłek krótkotrwały i intensywny z krótkimi momentami odpoczynku. Dzieci młodsze (przedszkole i klasy I–III szkoły podstawowej) szybko się męczą, ale też bardzo szybko wypoczywają, nabierając ponownie energii i chęci do dalszej zabawy.
W tym wieku najlepszą formą aktywności ruchowej są wszelkiego rodzaju zabawy i gry ruchowe (zabawy w berka, zbijaka, murarza), które obok wpływu na sprawność fizyczną dziecka doskonale oddziałują na jego rozwój psychiczny i społeczny. Dzięki zabawom i grom ruchowym dziecko zdobywa takie umiejętności, jak: budowanie relacji w grupie, umiejętność współpracy w zespole, poznawanie zasad zdrowej rywalizacji oraz umiejętność odnoszenia porażek. Bardzo dobrą formą aktywności fizycznej w tym wieku są również: gimnastyka, rytmika i taniec. Ćwiczenia przy muzyce doskonale wpływają na rozwój koordynacji. Ważne jest, by dziecko w czasie ćwiczeń używało różnorodnych przyborów, o różnym kształcie i wielkości. Należy pamiętać, że im mniejsze dziecko, tym większe powinny być przybory (np. piłki). Koordynacja jest nie tylko bazą do uczenia się nowych czynności ruchowych. Pomaga również w nauce, zwłaszcza w wykonywaniu czynności precyzyjnych (pisanie i rysowanie, wyklejanie, wycinanie) oraz w czynnościach samoobsługowych (np. zapinanie guzików, sznurowanie butów).
W celu rozwijania siły mięśni można wprowadzać zabawy z mocowaniem. Tego typu ćwiczenia, zwłaszcza z młodszymi dziećmi, polecane są w relacji rodzic-dziecko. Ze względu na kształtującą się postawę ciała dziecka należy zwrócić szczególną uwagę na ćwiczenia korekcyjne. Aby zminimalizować pozycję stojącą, trzeba stosować dużo pozycji niskich (klęk podparty, leżenie przodem, tyłem, czworakowanie). Zalecane są wszelkie naturalne formy ruchu, jak biegi, skoki, podskoki, rzuty, czworakowanie. Ich zaletą jest to, że angażują one duże zespoły mięśniowe, a przez to działają globalnie na organizm dziecka.
Szczególnie ważnym okresem w kształtowaniu zainteresowań ruchowych dziecka jest okres wczesnoszkolny (klasy I–III szkoły podstawowej). Moment podjęcia nauki w szkole wiąże się z długotrwałym unieruchomieniem dziecka w ławce szkolnej, co jest sprzeczne z jego naturalną potrzebą ruchu. Ważne jest, by rodzice mieli świadomość ogromnego zapotrzebowania dziecka w tym wieku na ruch i nieodwracalnych szkód dla zdrowia dziecka, jakie może spowodować jego brak w tym okresie.
Młodzież
W przypadku młodzieży dojrzewającej, koniecznie należy różnicować formę zajęć ruchowych w zależności od płci. Inne zainteresowania będą miały dziewczęta, a inne chłopcy. Chłopcy dojrzewając, bardzo chętnie uczestniczą w aktywności fizycznej, ponieważ jest to okres szybkiego przyrostu masy mięśniowej, co może być powodem do dumy. Dziewczęta w tym okresie stają się apatyczne i bardzo niechętnie podejmują wysiłek fizyczny. Jednocześnie dla dziewcząt w tym wieku coraz ważniejsza jest sylwetka, coraz bardziej dbają o swoją figurę. Należy to wykorzystać i zaoferować taki rodzaj zajęć, który będzie im najbardziej odpowiadał. Doskonałą formą aktywności będą wszelkiego rodzaju zajęcia przy muzyce: taniec, aerobik. Nie znaczy to, że należy rezygnować z innych form ruchu, np. gry zespołowe dają możliwość współdziałania i uczą współpracy w zespole.
W okresie dojrzewania nie można rezygnować z wysiłków wytrzymałościowych, które poprawiają wydolność i pobudzają serce do intensywnej pracy. Należy tylko pamiętać, że długotrwałe wysiłki wytrzymałościowe wymagają odpowiedniej motywacji, np. przez informowanie o skutkach i korzyściach podejmowania takiego wysiłku.
Źródło: “Broszura dla rodziców - zasady zdrowego żywienia i aktywności fizycznej dzieci i młodzieży w wieku szkolnym”, Instytut Żywności i Żywienia